|
| |
| Szybsze procesy sądowe mają pomóc przedsiębiorcom (22.03.2007) |
Znacząco dyscyplinuje się strony postępowania, zobowiązuje do prawidłowego przygotowywania dokumentów i nieopóźniania procesu. Zmiany te niesie nowelizacja kodeksu postępowania cywilnego (oraz ustaw o sądach gospodarczych i swobodzie działalności gospodarczej), która wchodzi w życie 20 marca 2007 r. Mają pomóc przedsiębiorcom szukającym sprawiedliwości.
Według rozlicznych raportów, w tym Banku Światowego, jedną z zasadniczych barier rozwoju przedsiębiorczości w Polsce stanowią właśnie opieszałe sądy, w tym także gospodarcze. Jest to tym bardziej naganne, że formalnie rzecz biorąc, procedury dawały im priorytet. Rzeczywistość była jednak inna.
Najlepiej jedna rozprawa
Wprowadza się jednolite dla wszystkich postępowań gospodarczych zasady prekluzji dowodowej, czyli obowiązku przedstawienia wniosków dowodowych w pozwie i w odpowiedzi na pozew. Ideałem byłoby bowiem kończenie procesu na jednej rozprawie. Na późniejsze zgłoszenie takich wniosków będą tylko dwa tygodnie (teraz nie ma takiego ograniczenia). Oczywiście nadal trzeba będzie wykazać, że ich powołanie w pozwie (odpowiedzi na pozew) nie było możliwe lub że potrzeba ta wynikła później.
- Sędziom będzie łatwiej, bo zasadniczo proces będzie się opierał na pozwie i odpowiedzi na pozew. To jednak oznacza ograniczenia, z którymi sąd będzie musiał sobie radzić, dopuszczając dowody z urzędu (prekluzja wiąże strony, a nie sąd) - uważa Dorota Kozarzewska. - Niedawno miałam prostą sprawę w drugiej instancji: powód dochodził zapłaty za dostawę, a pozwany w odpowiedzi na pozew napisał, że nic nie jest mu winien. Dopiero na rozprawie pokazał dowód zapłaty, zresztą dużo wcześniejszej. Czy mogłam nie dopuścić takiego dowodu i zasądzić zapłatę?
Dyscyplinowanie stron
Nie będzie można występować z nowymi roszczeniami w trakcie procesu ani wytaczać tzw. powództwa wzajemnego (polega na tym, że pozwany zgłasza własne roszczenia wobec powoda), a zgłaszanie do potrącenia własnych wierzytelności będzie ograniczone do udowodnionych dokumentami. Ma to ograniczyć otwieranie w sprawie nowych wątków. Jest oczywiście i druga strona medalu: będzie więcej procesów.
Ważną praktyczną zmianą jest sprecyzowanie sposobu, w jaki sąd ma doręczać pisma osobie fizycznej będącej przedsiębiorcą.
- Skuteczne będzie doręczenie pod adres ujawniony w ewidencji działalności gospodarczej, nawet gdy okaże się nieaktualny - wskazuje adwokat Jerzy Krotoski. -Może to mieć niekorzystne dla przedsiębiorcy skutki, np. spowodować utratę możliwości apelacji. Warto więc dopilnować, by dane w ewidencji były aktualne.
Sąd będzie mógł ukarać stronę lub jej pełnomocnika grzywną za powołanie w złej wierze nieprawdziwych okoliczności, by odroczyć rozprawę.
Były w parlamencie dyskusje, czy prawnika karać na takich samych zasadach jak jego klienta (bo to przecież on może adwokata wprowadzić w błąd), ale przyjęto jedną, łagodniejszą zasadę dla wszystkich: przed ukaraniem trzeba będzie wykazać złą wiarę.
Rosną możliwości wydawania wyroków bez rozprawy -na posiedzeniu niejawnym. Referendarze sądowi zyskają większe kompetencje (po raz kolejny). Teraz pracują głównie w sądach rejestrowych i wieczystoksięgowych. Od 20 marca będą mogli dodatkowo: stwierdzać prawomocność orzeczeń, wydawać wszelkie zarządzenia w postępowaniu upominawczym (jednym z uproszczonych, często stosowanych), wykonywać wszelkie czynności rejestrowe poza prowadzeniem rozprawy. Wreszcie będą mogli wydawać zarządzenia wzywające do uzupełnienia braków formalnych pism procesowych oraz do uiszczenia należnej opłaty sądowej, a w razie jej nieopłacenia do zwrotu pisma.
To tym ważniejsze kompetencje, że duża część zmian dotyczy zaostrzenia zasad kontroli formalnej pism procesowych.
Upadłości
Przepisami szczególnymi dotyczącymi postępowania gospodarczego objęto postępowania upadłościowe i naprawcze. Według mecenasa Piotra Zimmermana, specjalisty prawa upadłościowego, to bardzo istotne zmiany. Dlatego że również w tych postępowaniach będzie obowiązywała zasada samodzielnego doręczania pism przez pełnomocników profesjonalnych wraz z rygorem zwrotu pisma. Inny też będzie wpływ ogłoszenia upadłości (w celu likwidacji majątku dłużnika) na bieg postępowań cywilnych i gospodarczych. Zamiast zawieszenia do czasu zakończenia postępowania upadłościowego, co zwykle trwa wiele lat, będzie się je umarzać. Powodowie z tamtych spraw zachowają jednak prawa nabyte na skutek wcześniejszego powództwa, jeżeli wniosą je ponownie w terminie trzech miesięcy od zakończenia postępowania upadłościowego.
MAREK DOMAGALSKI - RZECZPOSPOLITA - 20.03.2007r.
|
|
Jeżeli problemy związane z nierzetelnymi płatnikami dotknęły Państwa już dzisiaj lub spodziewacie się Państwo, że mogą one wystąpić w przyszłości,
