| |
Zmiana żądania a opłata sądowa (20.03.2007) |
Takie stwierdzenie, zdawałoby się oczywiste, zawarł Sąd Najwyższy w uchwale z 8 marca 2007 r. Ze względu na wchodzące tu w rachubę przepisy nie było ono tak oczywiste dla sądów, które rozpatrywały spór między dwoma spółkami zo. o.: ASC i Mazurek Spółka.
Umowa przedwstępna, ale nie definitywna
Spółki te zawarły 30 października 2003 r. umowę przedwstępną sprzedaży prawa użytkowania wieczystego nieruchomości i własności znajdującego się na nich budynku -pawilonu handlowego w budowie - należących do spółki Mazurek. Pawilon wznieśli małżonkowie Z., którym należał się z tego tytułu zwrot nakładów. W umowie przedwstępnej spółki ustaliły, że ASC zapłaci im za te nakłady. Spółka wypłaciła państwu Z. z tego tytułu zryczałtowaną kwotę 120 tys. zł. Mazurek Spółka odmówiła zawarcia definitywnej umowy sprzedaży, która wedle umowy przedwstępnej miała być podpisana do końca 2004 r., i sprzedała nieruchomość innemu nabywcy.
Inna podstawa prawna
ASC wystąpiła przeciwko niej do sądu z żądaniem zwrotu nakładów, czyli zapłaty 156 tys. zł, na którą oprócz kwoty wypłaconej państwu Z. składały się bezdyskusyjne wydatki ASC na wykończenie pawilonu. Rzeczoznawca majątkowy ustalił wartość odtworzeniową pawilonu na 186 tys. zł.
Sad I instancji nakazem zapłaty zasądził na rzecz ASC całą żądaną kwotę. Mazurek Spółka wniosła od tego nakazu sprzeciw. Twierdziła, że firmie ASC zwrot nakładów przysługuje.
W odpowiedzi na ten sprzeciw ASC zmieniła żądanie. Domagała się zasądzenia od Mazurka 120 tys. zł wraz z odsetkami jako odszkodowania za szkodę poniesioną wskutek niezawarcia umowy przyrzeczonej. Twierdziła, że jest nią równowartość nakładów zwrócona małżonkom Z. Jako podstawę tego żądania wskazała art. 390 § 1 w związku z art. 471 kodeksu cywilnego.
Zwrot pozwu
Sąd I instancji potraktował odpowiedź ASC na sprzeciw od nakazu zapłaty jako pozew wszczynający inną, nową sprawę gospodarczą i zarządził zwrot tego pozwu, wobec nieuiszczenia opłaty sądowej. Podstawą takiej decyzji był art. 130kodeksu postępowania cywilnego. Zgodnie z zasadą zapisaną w art.1302 §3 k. p. c., jeśli należna opłata nie zostanie wniesiona, a strona działa przez fachowego pełnomocnika, sąd odrzuca pozew, apelację, skargę kasacyjną itd. bez wzywania do uiszczenia opłaty. Art.130§4 k. p. c. nakazuje zasadę tę stosować w sprawach gospodarczych także wówczas, gdy przedsiębiorca nie jest reprezentowany przez adwokata lub radcę prawnego.
Pytanie do Sądu Najwyższego
Spółka ASC zaskarżyła zwrot pozwu zażaleniem. Przekonywała, że art. 130k. p. c. nie odnosi się do tej sytuacji. Nie powołała bowiem w odpowiedzi na pozew nowych faktów czy dowodów, ale tylko zmieniła prawną podstawę żądania. Sąd II instancji uznał, że w sprawie tej występuje zagadnienie prawne, które powinien rozstrzygnąć SN. Powodem wątpliwości był art. 193 k.p.c., który dopuszcza zmianę powództwa polegającą na wystąpieniu z nowym roszczeniem obok albo zamiast dotychczasowego, jeśli nie wpływa ona na właściwość sądu, i nakazuje stosować odpowiednio m.in. art. 130k. p. c. Sąd nie był pewien, czy w razie wystąpienia z nowym roszczeniem zamiast dotychczasowego powód musi ponownie wnieść opłatę od pozwu, czyli zapłacić jeszcze raz. SN udzielił odpowiedzi negatywnej. Oznacza to, że ASC nie musi opłacać zmienionego pozwu ponownie (sygn. III CZP 165/06).
IZABELA LEWANDOWSKA - RZECZPOSPOLITA, 19.03.2007
|
|